{
    "title": "Gırtlak Yapısı",
    "image": "https://www.girtlak.gen.tr/images/girtlak-yapisi.jpg",
    "date": "19.01.2024 02:17:34",
    "author": "Kürşat YILDIRIM",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Gırtlak Yapısı,</b> Solunum sisteminin burundan sonraki bölümü olun gırtlak, vücudumuzda hayati bir mekanizmadır. Yapısal olarak karmaşık bir yapıya sahiptir. Foksiyonel özelliği nedeni ile sık sık hastalıklar ile mücadele etmek zorunda kalır. Gırtlağımız, nefes borusunun başlangıcında ağız boşluğunun bittiği yerde bulunur. Latince larinks olarak isimlendirilir.</div><div><br></div><div>Boyuna karşıdan bakıldığında nefes borusunun ön ve üst bölümünde yer alır. Solunum sistemi ve ses sistemimizin bir parçasıdır. Boynun ön tarafında yetişkin kişilerde 3 ve 6. Omurlar arasında, çocuklar da 2 ve 4. Omurlar arasındadır. Gırtlağımız; zar, kıkırdak ve çeşitli bağ dokularından meydana gelir. Solunum sisteminin üst kısmını oluştur. Solunum ve ses ilişkisinin uyumlu bir şekilde çalışması için karmaşık bir yapıda oluşmuştur.</div><div><br></div><div>Gırtlağın ağızdan giriş boşluğu nefes yolunu daraltacak veya bazen de nefes alımını tamamen kapatacak bir yapıya sahiptir. Sesin oluşturulabilmesi için gırtlağın belli ölçülerde açılıp kapanması şarttır. Bazen nefes borusundan içeriye yabancı maddelerin kaçmaması için de gırtlak tamamen kapanabilir. Bu şekilde insanı mutlak bir ölüm tehlikesinden korumuş olur.</div><div><br></div><div><b>Gırtlak iskeleti</b></div><div><br></div><div>Gırtlak, tekli ve çifli şekilde dokuz kıkırdak yapıdan meydana gelir. Triod'un yapışık olduğu kalkansı kıkırdaklar, yüzüksü (Krikoil) kıkırdak ve epiglot (Gırtlak kapağı) tekli yapıya sahiptir. Coniculat, Ariteno ve Cuneiform kıkırdakları ise çiftli yapıya sahiptir. Triod bezinin yapışık bulunduğu yerde meydana gelen gırtlak çıkıntısına ise adem elması denir. Gırtlak beş kastan oluşur. Kaslarında dördü çiftli, bir tanesi tek kastır. Kasların ve kıkırdakların karmaşık yapısı sesi değiştirebilmek için kullanılır. Kimi kaslar ses tellerini gererken kimileri yumuşatır, kimileri kavis verir, kimi kaslarda gırtlağın titremesini sağlar.</div><div><br></div><div><b>Gırtlağın solunuma etkisi ve iç yüzey yapısı</b></div><div><br></div><div>Solunum yolumuza bağlı birçok organ iç yüzeyinde olduğu gibi gırtlağımızın da iç yüzeyi küçük tüycükler ile örtülüdür. Gırtlak nemli yapısının altında çeşitli salgı bezleri bulunur. Bu bezler sayesinde gırtlak iç yüzeyi sürekli nemli kalır. Bu bölgenin nemli kalması önemlidir. Bu nem sayesinde akciğerlere giden hava akciğerlerinin yumuşamasını ve rahat çalışmasını sağlarken aynı zamanda nem sayesinde ideal sıcaklığa kavuşan hava vücut için gerekli şekilde kullanılabilmektedir.</div><div><br></div><div><b>Gırtlak Sinirleri</b></div><div><br></div><div>Sinir yapısı, kafanın içinden gırtlak yönüne ilerleyen vagus sinirinin iki kolundan meydana gelir. Bu kolların kesilmesi veya kanser hücreleri tarafından etkisiz hale gelmesi ile ses kısılması, nefes darlığı, öğürme gibi sorunları meydana getirir.</div><div><br></div><div><b>Ergenlikte gırtlakta meydana gelen değişim neden olur?</b></div><div><br></div><div>Erkek ve kız çocuklarının ergenlik başlangıcındaki hormonal değişimlerden gırtlakta nasibini alır. Ergenlik ile vücutta yumuşak kıkırdaksı dokuların sertleşmeye başlaması gırtlağın yapısının büyük bölümünü oluşturan kıkırdak yapının da değişmesine, kemiksi bir hal almasına neden olur.</div><div><br></div><div>Ergenliğe geçildiğinde gırtlak genişliği iki katına çıkar, bu ani değişim kişilerin sosyal ve psikolojik açıdan değiştirmektedir. Erkek çocukların ergenlikte gırtlak çapı 130-140 mm arasında genişliğe ulaşırken, kız çocukların bu değişimi daha yavaş olur, kız çocuklarında gırtlak çapı 110-115 mm. Civarında olur. Tabi ki bu durum kişiden kişiye değişiklik gösterir. Gırtlağın herkeste değişik uzunlukta, yuvarlaklıkta, değişik kıkırdak yapısında ve zar yapısında olması ses şekillerinin herkesin kendine has bir yapıda olmasına neden olur. Yirmili yaşlardan itibaren kıkırdaksı yapı kemikleşmeye başlar. Özellikle yaşlılarda ve erken yaşlılık dediğimiz hastalıklar da kişilerin gırtlak kıkırdakları tamamen kemikleşir.</div><div><br></div><div><b>Gırtlağın sağlığını etkileyen etkenler</b></div><div><ul><li>Kötü hava koşulları,</li><li>Sigara alışkanlığı,</li><li>Gırtlak kanserleri,</li><li>İltihabi hastalıklar,</li><li>Asitli içeceklerin sürekli içilmesi,</li><li>Tozlu ortamlar,</li><li>Alkollü içecekler</li></ul></div><div><b>Gırtlak hastalıkları tedavisi nasıl yapılır?</b></div><div><br></div><div>Lazer ışık tedavisi gırtlak için günümüzde uygulanan en önemli tedavi şeklidir. Gırtlak hastalıklarında erken teşhis sonuç vermektedir. İki hafta boyunca ses kısıklığından şikâyetçi olanlar mutlaka KBB doktoruna başvurmalıdır.</div>"
        }
    ]
}